Fietsen naar Nederlands voorbeeld? : Een vergelijkend onderzoek naar het fietsbeleid in Nederland en Duitsland

Diese Masterarbeit verfolgt das Ziel, die Übertragbarkeit der niederländischen Radverkehrspolitik auf Deutschland zu untersuchen. Aus dieser Zielsetzung ergibt sich die folgende Hauptfrage: "Inwiefern kann die niederländische Radverkehrspolitik als Beispiel für die weitere Förderung der alltägl...

Author: Bouwmans, Michèlle
Document types:Book
Media types:Text
Publication date:2020
Date of publication on miami:22.01.2021
Modification date:03.05.2023
Series:Schriften aus dem Haus der Niederlande, Bd. 8
Publisher: readbox unipress in der readbox publishing GmbH
Edition statement:[Electronic ed.]
Subjects:Deutsch-Niederländischer Vergleich; Radverkehrspolitik; Fahrradkultur; Radverkehrsförderung; Fahrradnutzung Vergelijking Nederland-Duitsland; fietsbeleid; fietscultuur; fietsgebruik policy learning; policy transfer
DDC Subject:320: Politikwissenschaft
327: Internationale Beziehungen
710: Landschaftsgestaltung, Raumplanung
License:CC BY 4.0
Language:Niederländisch
Additional physical forms:Erstveröffentlichung: Fietsen naar Nederlands voorbeeld? : Een vergelijkend onderzoek naar het fietsbeleid in Nederland en Duitsland / Michèlle Bouwmans. – Dortmund : readbox unipress, 2020. – 173 S. (Schriften aus dem Haus der Niederlande ; Bd. 8), ISBN 978-3-8405-1008-3, Preis: 18,90 EUR
Nachdruck im Buchhandel erhältlich: Fietsen naar Nederlands voorbeeld? : Een vergelijkend onderzoek naar het fietsbeleid in Nederland en Duitsland / Michèlle Bouwmans. – Hildesheim : Georg Olms Verlag, 2023. – 173 S. (Schriften aus dem Haus der Niederlande ; Bd. 8), ISBN 978-3-487-16387-1, Preis: 18,90 EUR
Format:PDF document
ISBN:978-3-8405-1008-3
URN:urn:nbn:de:hbz:6-40169633101
Other Identifiers:DOI: 10.17879/70049478535
Permalink:https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:hbz:6-40169633101
Digital documents:nl-schriften_band-008.pdf
Table of contents:
  • 1 Inleiding ..... 9
  • 1.1 Aanleiding ..... 9
  • 1.2 Relevantie ..... 12
  • 1.3 Literatuuroverzicht ..... 15
  • 1.4 Doelstelling en vraagstelling ..... 17
  • 1.5 Afbakening thema en definities ..... 18
  • 1.6 Opbouw ..... 20
  • 2 Theoretisch kader ..... 23
  • 2.1 Welke factoren kunnen het fietsgebruik in een stad of regio mogelijk verklaren en wat is de rol van het fietsbeleid bij het stimuleren van het alledaagse fietsgebruik? ..... 23
  • 2.1.1 Verklaringsmodellen fietsgebruik ..... 23
  • 2.1.2 De invloed van sociaal-culturele factoren ..... 27
  • 2.1.3 De rol van het fietsbeleid ..... 30
  • 2.1.4 Deelconclusie ..... 31
  • 2.2 Waarom speelt Nederland tegenover Duitsland een voortrekkersrol op het gebied van de fiets als alledaags vervoermiddel? ..... 33
  • 2.2.1 De ontwikkeling van de fiets eind negentiende eeuw ..... 34
  • 2.2.2 Positionering van de fiets door nationale fietsbonden ..... 34
  • 2.2.3 Van luxesport tot massavervoermiddel ..... 36
  • 2.2.4 Afname van het fietsgebruik na 1945 en de automotorisering als het nieuwe symbool voor progressie ..... 38
  • 2.2.5 Stimulans fietsbeleid in de jaren zeventig ..... 39
  • 2.2.6 Deelconclusie ..... 40
  • 2.3 Welke factoren kunnen de kennisoverdracht van Nederlands fietsbeleid naar Duitsland belemmeren? ..... 41
  • 2.3.1 Policy transfer ..... 41
  • 2.3.2 Kenmerken van policy transfer ..... 42
  • 2.3.3 Kennisoverdracht van fietsbeleid: policy learning ..... 43
  • 2.3.4 Internationale kennisoverdracht van Nederlands fietsbeleid ..... 44
  • 2.3.5 Problemen bij kennisoverdracht van Nederlands fietsbeleid ..... 45
  • 2.3.6 Deelconclusie ..... 47
  • 3 Methode ..... 49
  • 3.1 Beleidsdocumentenanalyse ..... 50
  • 3.1.1 Op informatie gebaseerde beleidsinstrumenten ..... 50
  • 3.1.2 Op autoriteit gebaseerde beleidsinstrumenten ..... 51
  • 3.1.3 Financiële beleidsinstrumenten ..... 51
  • 3.1.4 Op organisatie gebaseerde instrumenten ..... 52
  • 3.2 Kwalitatieve diepte-interviews ..... 53
  • 3.2.1 Interviewmethode en vragenlijst ..... 53
  • 3.2.2 Onderzoekseenheden ..... 54
  • 4 Wat zijn de overeenkomsten en verschillen in het actuele nationale fietsbeleid van Nederland en Duitsland? ..... 61
  • 4.1 Evaluatie Masterplan Fiets 1990-1997 ..... 61
  • 4.2 Evaluatie Nationaler Radverkehrsplan 2002-2012 ..... 64
  • 4.3 Landelijke Agenda Fiets 2017-2020 ..... 66
  • 4.4 Nationaler Radverkehrsplan 2020 ..... 71
  • 4.5 Beleidsdocumentenanalyse ..... 78
  • 4.5.1 Op informatie gebaseerde beleidsinstrumenten ..... 78
  • 4.5.2 Op autoriteit gebaseerde instrumenten ..... 81
  • 4.5.3 Financiële beleidsinstrumenten ..... 85
  • 4.5.4 Op organisatie gebaseerde beleidsinstrumenten ..... 88
  • 4.6 Deelconclusie ..... 91
  • 5 Samenwerking tussen Nederland en Noordrijn-Westfalen ..... 95
  • 5.1 De cohesie tussen organisaties in Nederland en NRW ..... 95
  • 5.1.1 Nederland ..... 96
  • 5.1.2 Noordrijn-Westfalen ..... 99
  • 5.1.3 Deelconclusie ..... 104
  • 5.2 In hoeverre vindt er kennisuitwisseling plaats tussen Nederland en Noordrijn-Westfalen en hoe verloopt dit? ..... 106
  • 5.2.1 De Fietsersbond en de ADFC ..... 106
  • 5.2.2 Lokale politiek: Münster en Enschede ..... 107
  • 5.2.3 Lokale politiek: Bonn en Nijmegen ..... 110
  • 5.2.4 Kennisorganisaties ..... 111
  • 5.2.5 Kennisuitwisseling op provinciaal niveau en samenwerkingsverbanden ..... 113
  • 5.2.6 Deelconclusie ..... 114
  • 5.2.7 Terugkoppeling naar deelvraag 3: Welke factoren kunnen de kennisoverdracht van fietsbeleid van Nederland naar Duitsland belemmeren? ..... 115
  • 5.3 Welke Nederlandse (beleids)elementen zouden kunnen worden toegepast in Duitse steden in Noordrijn-Westfalen? ..... 118
  • 5.3.1 Infrastructuur ..... 119
  • 5.3.2 Restrictieve maatregelen tegen autoverkeer ..... 122
  • 5.3.3 De Nederlandse pioniersaanpak ..... 123
  • 5.3.4 Wet- en regelgeving ..... 124
  • 5.3.5 Deelconclusie ..... 127
  • 5.4 In hoeverre kan de kennisuitwisseling tussen Nederland en Noordrijn-Westfalen worden verbeterd? ..... 129
  • 5.4.1 Learning relationship tussen Nederland en Noordrijn-Westfalen ..... 129
  • 5.4.2 Verbetering van kennisuitwisseling ..... 131
  • 5.4.3 Deelconclusie ..... 133
  • 6 Conclusie & discussie ..... 135
  • 6.1 Conclusie ..... 135
  • 6.2 Discussie ..... 141
  • 7 Zusammenfassung ..... 145
  • 7.1 Einleitung ..... 145
  • 7.2 Methode ..... 147
  • 7.3 Fragestellungen ..... 148
  • 7.3.1 Welche Faktoren können die Fahrradnutzung in einer Stadt oder Region möglicherweise erklären und welche Rolle spielt die Radverkehrspolitik bei der Förderung der alltäglichen Fahrradnutzung? ..... 148
  • 7.3.2 Warum spielen die Niederlande gegenüber Deutschland eine Vorreiterrolle im Hinblick auf Fahrradnutzung als alltäglichem Transportmittel? ..... 149
  • 7.3.3 Welche Faktoren können die Wissensvermittlung in Bezug auf die Radverkehrspolitik zwischen den Niederlanden und Deutschland erschweren? ..... 150
  • 7.3.4 Welche Gemeinsamkeiten und Unterschiede existieren in der derzeitigen nationalen Radverkehrspolitik zwischen den Niederlanden und Deutschland? ..... 151
  • 7.3.5 Inwiefern existiert ein Wissensaustausch zwischen den Niederlanden und Nordrhein-Westfalen und wie verläuft dieser? ..... 152
  • 7.3.6 Welche niederländischen (politischen) Elemente können in Städten in Nordrhein-Westfalen angewendet werden? ..... 153
  • 7.3.7 Inwiefern ist eine Verbesserung des Wissensaustauschs zwischen den Niederlanden und Nordrhein-Westfalen möglich? ..... 155
  • 7.4 Fazit ..... 156
  • 8 Literatuuroverzicht ..... 159
  • 9 Bijlagen ..... 169
  • 9.1 Bijlage 1: Interviewvragen ..... 169
  • 9.2 Bijlage 2: Respondentenlijst ..... 172.